domingo, 1 de abril de 2018

pedida de mano ( Warmi urquy)

Warmi Urquy (Pedida de mano)

(Tradición)
Llaqtaypiqa kimsa kutitam rimapakuq puririna, chay sipaspa taytamamanpa wasinta purina. Qari wawayuqqa nisyutam ñakarin.

Ñawpaqta ramariq purina, chiqapunichus manachus, chayta yachaqraq purina. Chaypaq kukata, tantata, aychata, qallparata apana, chay qallparaqa huk nakasqam, mana qara chutisqa, chunchull urqusqalla, chaymi qallpara nisqa sutin, chayniyuq purina.

Riniku hinaqa, nisyu mana munakuq churakun, chay warmi churiyuq taytamamankuna, ayllunkunapas. Qariwawayuq taytamamantaqa lliwta llaqtaypiqa 
ñakarichinku.

Hinaspa chaymantaqa uyanakunku, allinta rimaykunku, haykaqsi urqunanku chaykunata. Chaymataqa huk kutita purinallataq, chaytaqa kancha qipakunapi sayarparichikunku, mana utqaytachu uyarinakamunku, tutam chaytaqa purina, mana punchawchuqa.Wakin tutaqa riki manam vela kanchu, tutayaqmi nikamunku.

Chayraykum qari taytamamanqa uyarayanña, velantin, fosforontin purina.
Ñuqapa velayqa kachkanmi, kaypi fosforoypas kachkan, nispa chiqanta hapiykachina. Chaypi uyanakunku haykaqsi urqunqanku chaykunata, chaypi qullqitaqa apana, mana qara makillayuqchu purina.

Qipa kutipiqa, yachasqallaña chayqa, urquqllaña purina, chaypiqa achkata qullqitaqa churakuna: cervezata, upyanakunata, frutakunata, imaymana apana. Qipipi, caballopi, asnopi chaytaqa qipichiniku. Chaypiqa ñawpaqta, qunqurichinku qarita, warmitawan, qarita maqanku, waqtanku. Qariqa chaskikullan, chaypaqchá warmi churinta munan riki.

Tapurinku: Allintachu tiyanki, nispa. Mana allin tiyanki hinaqa guardiayawan wanachisqayki nispa niykunku. Warmitaqa tapunku: Pachayki kanchu, awayta yachankichu, allintachu waykukunki nispa. Qalata pachanta huñuykapunku, chayta churapunku qipinman. Mana churapuptinku hinaqa, mana allinchu. Manam taytamamanpa wasinpiqa imapas qipananchu.

Hinaspa pacha paqariykama urqupunku, warmitaqa pusapunku, apakapunku. Chay pasaymantaqa, qariq wasinman chayachinku, chay warmi urqusqataqa. Chaypiqa waykuchinku, llama kunkankunata, uqa kunkankunata quykunku, imaynatas kuchunqa nispa, chay warmi atinchus manachus chaypaq.

Qaritapas suegronqa qiwata rutuchimun, hatun rumikunata tanqachimun, kanchakunata ruwachin, imaymanata ruwachin. Mana atiptin hinaqa nin:
Imataq kay micha qari, wischupuy aswan nin. Chaynam chay ñuqaykupa kaqpiqa warmi urquyqa.